abbasiler dönemi kısaca ne demek?
Abbasiler Dönemi (750-1258)
Abbasiler, İslam tarihinde Emevi Hanedanlığı'nın ardından iktidara gelen ve İslam dünyasına yaklaşık beş yüzyıl boyunca hükmeden bir hanedandır. Kökenleri, İslam peygamberi Hz. Muhammed'in amcası Abbas bin Abdülmuttalib'e dayanır.
Abbasilerin Yükselişi ve İktidar Değişimi:
- Emevilere karşı hoşnutsuzluğun artmasıyla birlikte Abbasiler, Emevi yönetimine son vererek 750 yılında iktidarı ele geçirdiler. Bu değişim, İslam dünyasında önemli bir dönüm noktası oldu.
- Emevilerin aksine, Abbasiler Arap olmayan Müslümanlara (mevali) daha kapsayıcı bir yaklaşım sergilediler. Bu durum, imparatorluk içindeki farklı etnik ve kültürel gruplar arasında daha fazla birlik ve beraberlik sağladı.
Başkent Bağdat ve Altın Çağ:
- Abbasiler, başkenti Şam'dan Bağdat'a taşıdılar. Bağdat, kısa sürede dünyanın en önemli ticaret, kültür ve bilim merkezlerinden biri haline geldi.
- Abbasiler dönemi, İslam dünyasının "Altın Çağı" olarak kabul edilir. Bu dönemde bilim, felsefe, edebiyat, matematik ve tıp gibi alanlarda büyük gelişmeler yaşandı.
Bilim ve Kültür Alanındaki Gelişmeler:
- Beyt'ül-Hikme (Bilgelik Evi) gibi önemli bilim merkezleri kuruldu. Burada antik Yunan, Hint ve Pers eserleri Arapça'ya çevrildi.
- İbn-i Sina (Avicenna), El-Harezmi gibi bilim insanları önemli çalışmalar yaptılar.
- Arap edebiyatı bu dönemde zirveye ulaştı.
Siyasi ve Askeri Durum:
- Abbasilerin merkezi otoritesi zamanla zayıfladı. Özellikle 10. yüzyıldan itibaren farklı bölgelerde bağımsız devletler ortaya çıktı.
- Büveyhiler ve Selçuklular gibi Türk devletleri, Abbasilerin siyasi gücünü önemli ölçüde etkiledi.
Abbasilerin Sonu:
- 1258 yılında Moğol İstilası sonucu Bağdat'ın düşmesiyle Abbasi Devleti sona erdi. Ancak, Memlük Sultanlığı'nın himayesinde Kahire'de sembolik bir Abbasi halifeliği devam etti.